ดอกกระดุมทอง ไม้ประดับที่สวย และกินได้

ดอกกระดุมทอง

ดอกกระดุมทอง ไม่ได้เป็นเพียงไม้ประดับที่มีความสวยงามสะดุดตา ด้วยสีเหลืองสดใสเท่านั้น แต่พืชชนิดนี้ยังได้รับความสนใจ ในฐานะสมุนไพรพื้นบ้าน และพืชที่อาจนำมาใช้ในอาหาร และเครื่องดื่มได้อย่างหลากหลายอีกด้วย ซึ่งในปัจจุบัน ได้มีการนำกระดุมทอง มาใช้ในหลายด้าน ตั้งแต่การตกแต่งสวน ให้มีสีสันสวยงาม การทำอาหาร และการนำมาปรุงเป็นเครื่องดื่ม ที่มีเอกลักษณ์ เช่น ชากระดุมทองที่ให้กลิ่นหอมสดชื่น

นอกจากนี้ดอกกระดุมทอง ยังมีลักษณะพิเศษ ที่ทำให้เหมาะสำหรับ การปลูกในสวนต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นตามแนวรั้ว หรือในแปลงดอกไม้ และด้วยคุณสมบัติ ทางสมุนไพรที่เชื่อว่า มีสรรพคุณในการบำรุงสุขภาพ ทำให้กระดุมทอง เป็นที่นิยมในวงการสมุนไพร และเป็นทางเลือกใหม่สำหรับผู้ที่รักสุขภาพ

แนะนำข้อมูล ต้นกระดุมทอง

ชื่อ: กระดุมทอง

ชื่อภาษาอังกฤษ: Melampodium

ชื่อวิทยาศาสตร์: Melampodium divaricatum

ชื่ออื่นๆ: กระดุมทองเลื้อย

ถิ่นกำเนิด: ทวีปอเมริกา

วงศ์: Asteraceae (วงศ์ทานตะวัน)

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ต้นกระดุมทอง

กระดุมทอง เป็นพืชขนาดเล็กที่มีความสูงไม่มาก

  • ลำต้น: มีลักษณะเลื้อยหรือเป็นพุ่มขนาดเล็ก มีอายุสั้น ทำให้เจริญเติบโตอย่างรวดเร็วภายในเวลาไม่นาน ลักษณะการเจริญเติบโตที่เลื้อยนี้ ทำให้กระดุมทองเหมาะสำหรับ การปลูกเป็นไม้ประดับชั่วคราว ในสวนหย่อม หรือปลูกเรียงตามแนวรั้ว เพื่อสร้างความสวยงาม และเพิ่มสีสัน ให้กับพื้นที่
  • ใบ: ใบของกระดุมทอง เป็นใบเดี่ยวที่เรียงตรงข้ามกันบนกิ่ง รูปทรงของใบมีลักษณะ เป็นรูปรี หรือรูปไข่ ขนาดใบโดยเฉลี่ยกว้างประมาณ 1–5  และยาว 3–10 cm. ลักษณะปลายใบเรียวแหลม โคนใบสอบเรียว และขอบใบเรียบ หรือลักษณะหยักเล็กน้อย ทำให้ใบของกระดุมทองมีรูปทรงที่น่ารัก เมื่อลูบสัมผัสใบจะรู้สึกถึงเนื้อใบที่มีความหยาบเล็กน้อย เนื่องจากแผ่นใบถูกปกคลุมด้วยขนสากทั้งสองด้าน ความหยาบนี้ช่วยเพิ่มความแข็งแรงของใบ ให้ทนทานต่อสภาพแวดล้อมต่าง ๆ
  • ดอก: มีลักษณะพิเศษที่โดดเด่น และมักดึงดูดสายตา โดยดอกจะออกเป็นดอกเดี่ยว หรือเป็นคู่ตามซอกใบ กลีบดอกมีสีเหลืองสดใส ซึ่งเป็นจุดเด่นที่ทำให้กระดุมทองเป็นที่นิยม ในฐานะไม้ประดับภายในสวน เส้นผ่านศูนย์กลางของดอกอยู่ที่ประมาณ 2–3 cm. ทำให้ดอกมีขนาดกำลังพอดี ไม่เล็ก หรือใหญ่เกินไป สีเหลืองที่สดใสของกลีบดอก ยังทำให้สวนดูมีชีวิตชีวา และดึงดูดผึ้ง และแมลงต่างๆ ได้เป็นอย่างดี
  • ใบประดับ: โคนช่อดอกมีใบประดับที่จัดเรียงเป็นรูปรี ซึ่งใบประดับเหล่านี้เรียงซ้อนกันเป็น 2 ชั้น ชั้นนอกสุดจะมีโคนของใบเชื่อมติดกัน ทำให้โครงสร้างของใบประดับ มีความสวยงามอย่างเป็นเอกลักษณ์ ส่วนใบประดับชั้นใน มีหน้าที่หุ้มผลไว้ การจัดเรียงใบประดับนี้ ทำให้ดอกดูโดดเด่น และน่าชื่นชมมากยิ่งขึ้น
  • ผล และเมล็ด: เมื่อดอกกระดุมทองบาน และเริ่มสุก จะเกิดผลที่มีลักษณะแห้ง และจะแตกออก เพื่อปล่อยเมล็ดขนาดเล็กออกมา ซึ่งเมล็ดมีสีดำ และมีจำนวนมากในแต่ละผล เมล็ดเหล่านี้มีขนาดเล็ก แต่มีความสามารถ ในการแพร่พันธุ์สูง ทำให้กระดุมทองสามารถเจริญเติบโต และขยายพันธุ์ได้ดี ในสภาพแวดล้อมธรรมชาติ [1]

กระดุมทอง กินได้จริงไหม? ความปลอดภัยในการบริโภค และประโยชน์ที่น่ารู้

ปัจจุบัน กระดุมทอง เริ่มได้รับความสนใจในฐานะสมุนไพรพื้นบ้าน และบางคนยังนำมาทำเป็นเครื่องดื่ม เช่น ชากระดุมทอง เนื่องจากมีการคาดการณ์ว่ากระดุมทองอาจมีสารอาหารและคุณค่าทางโภชนาการที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายเช่นเดียวกับสมุนไพรชนิดอื่น ๆ ดังต่อไปนี้ 

สารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งเป็นสารสำคัญ ที่ช่วยชะลอความเสื่อมของเซลล์ และลดความเสี่ยง ต่อโรคเรื้อรังบางชนิด

วิตามินและแร่ธาตุ ที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ เช่น วิตามินซี ซึ่งช่วยเสริมสร้าง ระบบภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง 

แร่ธาตุ เช่น แคลเซียมและโพแทสเซียม ที่สำคัญต่อการทำงานของร่างกาย

การรับประทานในปริมาณที่เหมาะสม เป็นสิ่งสำคัญ หากไม่มีการศึกษาเฉพาะเจาะจง ว่ากระดุมทองมีสารอาหารในปริมาณใด ที่เป็นประโยชน์ต่อสุขภาพ จึงควรบริโภคกระดุมทอง ในปริมาณเล็กน้อย และสังเกตปฏิกิริยาของร่างกาย โดยเฉพาะในกรณีที่นำมาใช้ เป็นส่วนประกอบในการทำชา

ประโยชน์ของดอกกระดุมทอง ต่อสุขภาพ

  • คุณสมบัติทางสมุนไพร: การช่วยผ่อนคลาย ลดความเครียด และส่งเสริมการนอนหลับ

ดอกกระดุมทองมีคุณสมบัติมีกลิ่น และส่วนประกอบบางชนิดที่มีผลที่ช่วยลดความเครียด ซึ่งเหมาะสำหรับ ผู้ที่มีอาการเหนื่อยล้าจากการทำงาน หรือมีปัญหาในการพักผ่อน นอกจากนี้ การนำดอกกระดุมทองมาทำเป็นชาสมุนไพรหรือเครื่องดื่มสามารถช่วยกระตุ้นให้สมองรู้สึกสงบ ส่งผลต่อการนอนหลับได้ดีขึ้น เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการผ่อนคลายในวิถีทางธรรมชาติ

  • สารต้านอนุมูลอิสระส่วนประกอบในดอกกระดุมทองที่ช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน และชะลอวัย

ดอกกระดุมทอง มีสารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งเป็นสารที่มีความสำคัญต่อสุขภาพ ในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน โดยช่วยลดการเกิดอนุมูลอิสระ ที่อาจทำลายเซลล์ และชะลอการเสื่อมของร่างกาย การเสริมสารต้านอนุมูลอิสระ เข้าสู่ร่างกายสามารถลดโอกาส เกิดโรคเรื้อรังต่าง ๆ เช่น โรคหัวใจ และมะเร็ง การดื่มชาดอกกระดุมทอง หรือการรับประทานในรูปแบบอื่น ๆ อาจช่วยให้ร่างกาย มีภูมิต้านทานที่ดีขึ้น

  • การดีท็อกซ์: สรรพคุณช่วยขับสารพิษในร่างกาย และเสริมสุขภาพระบบย่อยอาหาร

ดอกกระดุมทองยังมีสรรพคุณ ช่วยในการดีท็อกซ์ หรือขับสารพิษออกจากร่างกาย ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อผู้ที่ต้องการเสริมสุขภาพ ระบบย่อยอาหารให้มีประสิทธิภาพ การรับประทานดอกกระดุมทอง อาจช่วยกระตุ้น การขับถ่าย และการกำจัดของเสีย ที่สะสมในร่างกาย 

การปลูก และการดูแล ต้นกระดุมทอง

  • การเลือกสถานที่ปลูก: กระดุมทองชอบแสงแดดจัดและควรปลูกในที่ที่ได้รับแสงแดดอย่างน้อยครึ่งวันขึ้นไป สถานที่ที่ได้รับแสงแดดเต็มวันจะช่วยให้กระดุมทองเจริญเติบโตได้ดีและออกดอกอย่างสม่ำเสมอ หากปลูกในที่มีแสงน้อยเกินไป ต้นอาจมีการยืดตัวและดอกจะออกน้อยลง
  • การเตรียมดิน: กระดุมทองเจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนปนทรายที่มีการระบายน้ำดี ควรเตรียมดินด้วยการคลุกเคล้าปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอกลงในดินก่อนปลูก เพื่อเพิ่มสารอาหารและความชุ่มชื้น หากดินแน่นเกินไปอาจทำให้รากไม่เจริญเติบโตเต็มที่ ดังนั้นควรตรวจสอบให้ดินโปร่งและมีการระบายที่ดี
  • การปลูก: เมื่อเลือกสถานที่และเตรียมดินเรียบร้อยแล้ว สามารถปลูกกระดุมทองลงในดินได้โดยตรง โดยเว้นระยะห่างระหว่างต้นประมาณ 15-20 เซนติเมตร เพื่อให้ต้นมีพื้นที่ในการเจริญเติบโตและมีการระบายอากาศที่ดี ลดความเสี่ยงในการเกิดโรค
  • การรดน้ำ: กระดุมทองต้องการน้ำในปริมาณปานกลาง ควรรดน้ำให้ดินชุ่มแต่ไม่แฉะ การรดน้ำวันละหนึ่งครั้งในช่วงเช้าเป็นเวลาที่เหมาะสม แต่หากเป็นช่วงที่มีอากาศร้อนหรือแห้งแล้ง อาจเพิ่มการรดน้ำให้บ่อยขึ้นเพื่อคงความชุ่มชื้น ควรหลีกเลี่ยงการรดน้ำในช่วงเย็นเพราะอาจทำให้เกิดเชื้อราที่โคนต้นได้ [2]
  • การใส่ปุ๋ย: ควรใส่ปุ๋ยบำรุงทุก ๆ 2-3 สัปดาห์ โดยแนะนำให้ใช้ปุ๋ยอินทรีย์หรือปุ๋ยสูตรเสริมดอกที่มีฟอสฟอรัสสูง เพราะจะช่วยกระตุ้นการออกดอกได้ดี การใส่ปุ๋ยควรหลีกเลี่ยงการใส่มากเกินไป เนื่องจากอาจทำให้ดินแน่นและต้นไม่เจริญเติบโตได้เต็มที่
  • การป้องกันโรค: กระดุมทองมีความทนทานต่อโรค แต่ยังเสี่ยงต่อโรคเชื้อราในสภาพแวดล้อมที่ชื้นและไม่มีการระบายอากาศที่ดี ควรระวังการรดน้ำเกินปริมาณและไม่ปลูกต้นชิดกันเกินไป หากพบเชื้อราหรือใบเหลือง สามารถตัดแต่งใบที่เป็นโรคทิ้งเพื่อป้องกันการแพร่กระจาย และควรทำความสะอาดพื้นที่ปลูกเป็นประจำ
  • การป้องกันแมลง: แมลงศัตรูพืชที่พบบ่อยในกระดุมทอง เช่น เพลี้ยอ่อนและหนอน ควรตรวจสอบใบ และดอกเป็นประจำ หากพบแมลงสามารถใช้น้ำส้มควันไม้หรือสารสกัดจากสะเดาฉีดพ่นเพื่อกำจัดแมลงอย่างปลอดภัย หรือใช้น้ำสบู่ฉีดพ่นเป็นวิธีธรรมชาติในการกำจัดแมลงศัตรูพืช [3]

เคล็ดลับการเตรียม ดอกกระดุมทอง ให้พร้อมสำหรับทำอาหาร

เคล็ดลับเพื่อความสะอาด และปลอดภัยด้วยการล้างดอกกระดุมทอง ก่อนเริ่มใช้ดอกกระดุมทองในการประกอบอาหาร ควรล้างให้สะอาดเพื่อลดความเสี่ยงจากสารเคมี ฝุ่น หรือแมลงที่อาจติดมา วิธีที่แนะนำคือการล้างในน้ำสะอาดโดยใช้น้ำเย็นแช่ดอกกระดุมทองไว้ประมาณ 10-15 นาที จากนั้นล้างผ่านน้ำไหลเบา ๆ เพื่อให้ดอกไม้สะอาดหมดจด

  • การใช้สารละลายเกลือหรือน้ำส้มสายชู: สำหรับผู้ที่ต้องการความมั่นใจในความสะอาด สามารถใช้น้ำเกลือหรือน้ำส้มสายชูผสมน้ำเพื่อช่วยฆ่าเชื้อ โดยแช่ดอกกระดุมทองในน้ำที่มีสารละลายนี้ประมาณ 5 นาทีแล้วล้างด้วยน้ำสะอาดอีกครั้ง
  • การผึ่งให้แห้ง: หลังล้าง ควรวางดอกกระดุมทองบนผ้าแห้งและซับเบา ๆ ให้แห้งเพื่อป้องกันการเน่าเสียในภายหลัง ควรหลีกเลี่ยงการวางดอกไว้ในที่มีแสงแดดโดยตรงเพราะอาจทำให้ดอกไม้เหี่ยวเร็วขึ้น
  • การเก็บในตู้เย็น: ดอกกระดุมทองที่เตรียมไว้สำหรับอาหารสามารถเก็บในตู้เย็นได้โดยห่อในกระดาษทิชชูหรือผ้าชื้นเล็กน้อยแล้วใส่ถุงพลาสติกที่มีรูระบายอากาศ วิธีนี้จะช่วยรักษาความสดของดอกไม้ได้นานขึ้นประมาณ 1-2 วัน

สรุป ดอก

กระดุมทอง มี

คุณค่า และประโยชน์มาก 

สรุป ดอกกระดุมทอง มีประโยชน์ ทั้งในด้านความสวยงาม และคุณสมบัติทางสมุนไพร ด้วยลักษณะของดอกสีเหลืองสดใส และความแข็งแรงของลำต้น ทำให้กระดุมทองเป็นไม้ประดับ ที่เหมาะสำหรับการตกแต่งสวนได้ทุกสไตล์ ไม่ว่าจะเป็นการปลูกในสวนหย่อม ตามแนวรั้ว หรือตกแต่งพื้นที่ระเบียงบ้านเพื่อเพิ่มชีวิตชีวาให้กับสภาพแวดล้อม ด้วยขนาดเล็ก และการเจริญเติบโตที่รวดเร็ว ดูแลง่ายและเหมาะสำหรับการปลูกในพื้นที่ต่างๆ ได้อย่างลงตัว

Facebook
Twitter
Telegram
LinkedIn
กระดุมทอง
ข้อมูลผู้เขียน

แหล่งอ้างอิง